Zapobieganie trudnościom dydaktycznym i wychowawczym podczas lekcji religii

Z praktyki katechety

Utrzymanie dyscypliny w klasie szkolnej jest istotnym czynnikiem warunkującym prawidłowy przebieg procesu dydaktyczno-wychowawczego. Przedmiotem zainteresowania niniejszego artykułu jest ład występujący w klasach podczas lekcji religii.

Chcesz lepiej poznać ten temat? Sprawdź nasz artykuł: Młodzież, która odchodzi od Boga

POLECAMY

Dyscyplina w toku lekcji religii ma wielkie znaczenie, gdyż służy osiągnięciu celu nadrzędnego, jakim jest poznanie Jezusa Chrystusa i zespolenie się z Nim. Bywa, że dyscyplina, błędnie interpretowana negatywnie, wpływa na porządek w klasie. Stefan Mieszalski określa dyscyplinę jako środek zależny od zadań dydaktycznych, który jest im podporządkowany i nimi uzasadniony. Ten autor podkreśla, że dyscyplina wynika z przyjętego przez nauczyciela uporządkowania pracy na lekcji i charakteru założonego celu dydaktycznego. Celem nadrzędnym jest więc sukces ucznia, a dyscyplina stanowi środek, który umożliwia jego realizację. 

Nauczyciel, który pragnie utrzymać ład i dyscyplinę na swoich zajęciach, będzie starał się zrobić, co w jego mocy, by osiągnąć ten cel. Istotną sprawą jest, by procesu nauczania i uczenia się nie zakłócały żadne przeszkody czy trudności. 

Jacoub Kounin podkreśla, że do zapewnienia porządku na lekcji potrzebna jest wszechobecność nauczyciela. Wymaga się, by nauczyciela cechowała podzielność uwagi, którą potocznie określa się posiadaniem „oczu dookoła głowy”. Polega to na tym, że nauczyciel, prowadząc zajęcia, jednocześnie uważa na zachowanie uczniów, by nie zakłócało ono przebiegu lekcji. Jeżeli zaczynają pojawiać się sygnały niezdyscyplinowania uczniów, nauczyciel powinien interweniować natychmiast, eliminując te zachowania jeszcze w zarodku. Ten sposób postępowania nauczyciela wiąże się z umiejętnością wykonywania wielu czynności naraz, czyli radzenia sobie z ich nakładaniem się. Nauczyciel powinien w taki sposób wpłynąć na niezdyscyplinowanych uczniów, by nie przeszkadzało to w kontynuowaniu dalszego przebiegu lekcji. 
Niektórzy początkujący katecheci mają kłopoty z uchwyceniem odpowiedniego momentu reagowania na przejawy zakłóceń w klasie i wychwyceniem oraz przywołaniem do porządku właściwych uczniów. Dlatego zaleca się, by nauczyciele systematycznie ćwiczyli się w umiejętności reagowania w porę na występujące zakłócenia, a także, by dostrzegali uczniów, którzy mają największy udział w łamaniu dyscypliny na lekcji.
Istotny aspekt, jaki nauczyciel religii powinien uwzględnić w swojej działalności wychowawczej, polega na płynnym i sprawnym przeprowadzaniu lekcji. Przerwy między poszczególnymi ogniwami lekcji nie powinny być zbyt długotrwałe i uciążliwe. Nauczyciel poprzez brak płynności w przechodzeniu do kolejnych ogniw lekcyjnych sam powoduje zakłócenia w klasie. Nieprzemyślane w skutkach zachowanie nauczyciela prowadzi do tego, że uczniowie zaczynają się nudzić i są skorzy do rozmów, a ta...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Katecheza"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Dostęp do filmów szkoleniowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy