Katecheza jako forma komunikacji

Ewangelizowanie i formowanie dojrzałych religijnie postaw to główny cel katechezy. Realizowanie tego celu wymaga nie tylko zdobycia wiedzy przez katechizowanych, lecz także budowania pozytywnych relacji między katechizującym a jego wychowankami. Niniejsza analiza opisuje katechezę jako formę komunikowania i spotkania interpersonalnego. Ukazuje też praktyczne wskazania, których spełnienie jest warunkiem, żeby komunikowanie w ramach katechezy nie tylko pogłębiało wiedzę katechizowanych, ale również umacniało ich wiarę i pogłębiało osobistą przyjaźń z Bogiem. 

Katechizować to komunikować

Istnieje ścisły związek między katechizacją a komunikowaniem i budowaniem relacji międzyludzkich. Katecheza ze swej natury jest formą kontaktu. Jest miejscem interpersonalnego spotkania, którego główny cel stanowi umacnianie wiary katechizowanych oraz kształtowanie postaw zgodnych z zasadami Ewangelii i ze zobowiązaniami płynącymi z sakramentu chrztu. Katecheza to intensywna forma komunikowania prawd wiary, a jednocześnie ważna forma dialogu wychowawczego i wychowania katolickiego. Katecheza powinna przybierać taką formę komunikacji, jaka ułatwia wychowankom rozumienie prawd wiary i jaka pomaga im w budowaniu osobistej więzi z Bogiem. Wiara w Boga i postawa ufności wobec Boga są zależne od osobistego otwarcia się danego wychowanka na działanie Bożej łaski i na słyszane Słowo Boże. Katecheza powinna tworzyć optymalne warunki, które ułatwią katechizowanym przyję­cie łaski wiary, podjęcie trudu naw­rócenia, wzbudzenie w sobie pragnienia, by naśladować Jezusa i ko­­­chać tak, jak On pierwszy nas pokochał. Celem katechezy jest nie tylko przekazywanie i wyjaśnianie prawd wiary, lecz również ukazywanie sposobów jej osobistego przyjmowania, wyznawania i wprowadzania w czyn w codziennym życiu.

Katechizacja zawiera w sobie wszys­­­tkie istotne elementy komunikacji międzyosobowej. Jest tu bowiem ktoś odpowiedzialny za proces ko­­munikowania. To katecheta – posłany przez biskupa diecezjalnego i reprezentujący daną wspólnotę parafialną. W ramach katechezy są tak­że – mniej czy bardziej aktywni – uczestnicy procesu komunikacji, czyli katechizowani, znajdujący się w różnych fazach życia i na ­różnych poziomach wiedzy religijnej oraz więzi z Bogiem. Jest również przekazywana treść, czyli Słowo Boże zawarte w Piśmie Świętym oraz Tradycji i Magisterium Kościoła. Są tu ponadto specyficzne dla katechezy narzędzia komunikowania: język i formy przekazu (modlitwa, wykład, lektura Biblii, metody aktywizujące). Jest wreszcie informacja zwrotna, czyli odpowiedź katechizowanych, przejawiająca się poprzez ich stopień zainteresowania, wy...