Jak przywrócić uczniom naturalną ciekawość poznawczą?

Metody pracy

Czy zdajecie sobie sprawę, że kiedyś na Ziemi mieszkało kilka gatunków ludzi? A może widzieliście mrówki noszące patyczki do mrowiska? W jakim celu to robią? Czy po gwiazdach można chodzić boso? Dlaczego człowiek zapomina, skoro mózg jest genialny? Jak to możliwe, że ptaki latają, a ludzie nie? Każdy młody człowiek chce się uczyć i odkrywać, dlatego zadaje pytania i łatwo daje się wciągnąć w ciekawie opowiedziane historie. Cecha ta jest mu dana od urodzenia. Głównym zadaniem szkoły wydaje się więc podtrzymanie tej naturalnej pasji i nie zepsucie tego, co zgodne z naturą mózgu. Niestety, dzieje się wręcz przeciwnie. Dziecko chce się uczyć, rozwijać i poznawać świat, ale… potem idzie do szkoły. Wówczas to, co kiedyś było czystą przyjemnością, staje się obowiązkiem. A to zmienia wszystko.

Albert Einstein powiedział kiedyś: „Nie jestem szczególnie utalentowany. Moją pasją jest po prostu ciekawość”. Jako pedagodzy wiemy, że ciekawość odgrywa bardzo ważną rolę w uczeniu się, choć czasem wybieramy drogę na skróty, stosując np. wyłącznie podawcze formy przekazywania wiedzy, świadomie (lub nie) ignorując naturalne prawa uczenia się.

Zrozumienie, dlaczego ciekawość jest niezbędna nauczycielom, a także konieczna w skutecznej edukacji, pozwoli nam uczyć z większym odprężeniem i czerpać z naszej pracy więcej radości. O radość właśnie w tym procesie chodzi.

POLECAMY

Ciekawość i mózg ucznia

Przeprowadzono eksperyment, w ramach którego wolontariusze zapoznali się z listą ponad stu pytań ciekawostek (np. „Co oznacza termin »dinozaur«?” lub „Który z singli The Beatles utrzymywał się na listach przez 19 tygodni?”). Uczestnicy oceniali poziom zaciekawienia odpowiedziami na dane pytania, a w kolejnym etapie przeglądali odpowiedzi na nie, podczas gdy badacze monitorowali aktywność mózgu za pomocą rezonansu magnetycznego. 

Wyniki eksperymentu pokazały, że gdy ciekawość uczestników wzrastała, układ nagrody również się aktywował. Ta związana z uwalnianiem dopaminy reakcja daje zaciekawionym poczucie zadowolenia i ekscytacji. Co więcej, umysły zaciekawionych odpowiedziami uczestników wykazały również zwiększoną aktywność w samym hipokampie, który odgrywa kluczową rolę w zapamiętywaniu i neurogenezie.

Udowodniono także, że ciekawość odgrywa bardzo ważną rolę we wzmacnianiu połączeń między neuronami i zwiększaniu się ich liczby. Potwierdza to fakt, że gdy badacze sprawdzali, czego nauczyli się uczestnicy, okazało się, że ci, których mózgi były bardziej aktywne, zapamiętali znacznie więcej właściwych odpowiedzi. Ciekawość poznawcza jest niezbędna z perspektywy neurodydaktyki, wiec jeśli chcemy uczyć efektywnie, musimy się dowiedzieć, jak ją przywrócić. 

Co poszło nie ta

...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów



Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 6 wydań magazynu "Katecheza"
  • Dostęp do wszystkich archiwalnych artykułów w wersji online
  • Dostęp do filmów szkoleniowych
  • ...i wiele więcej!

Przypisy